گروه سیاسی: «شهید قاسم سلیمانی» برای آمریکا به‌مراتب از «سردار قاسم سلیمانی» ترسناک‌تر خواهد بود. 

این یکی از پرتکرارترین جملاتی بود که در روزهای پس از ترور فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران در دی‌ماه سال98 از زبان تحلیلگران داخلی و خارجی مطرح می‌شد. سرمایه معنوی و الگوی هدایت‌بخشی‌ای که حاج‌قاسم سلیمانی با شهادت خود برای ده‌ها میلیون نفر در داخل و خارج از کشور به وجود آورده بود، در کوتاه‌‌ترین زمان ممکن خود را در مراسم تشییع پیکر مطهر این شهید نشان داد و تبدیل به یکی از بزرگ‌ترین اجتماع‌های مردمی در طول تاریخ بشریت شد. از همین رو مهار این خشم جمعی که در گزاره «انتقام» خود را عینیت می‌بخشید و خنثی کردن الگوی قابل تکثیر فرمانده مقاومت از نخستین ساعات پس از اقدام بزدلانه ارتش آمریکا در ترور شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس در دستور کار رسانه‌های غربی و بویژه پلتفرم‌های مجازی و شبکه‌های اجتماعی قرار گرفت تا جایی که صفحات بسیاری از هموطنان‌مان در نخستین روزهای پس از شهادت شهید سلیمانی به بهانه انتشار تصاویر آن شهید و مطالب مرتبط به مکتب سلیمانی، از سوی پلتفرم اینستاگرام مسدود شد. سرکوبگری آشکار اینستاگرام از ترس موج اجتماعی دوستداران سردار مقاومت البته به هفته‌های ابتدایی پس از شهادت شهید سلیمانی محدود نماند و در 2سال گذشته دامن بسیاری از کاربران و رسانه‌هایی که در این پلتفرم حاضر بوده‌اند را گرفت. البته هیچ‌کدام از این رفتارها باعث نشد سایه سرکوب رسانه‌ای استکبار و گذر ایام و روزگار منجر به کمرنگ شدن فعالیت‌های مردم ایران و منطقه در پاسداشت مقام و جایگاه شهیدان مقاومت شود. 

 

* خودزنی اینستاگرام با حذف 13 میلیون پست

با تمام این اوصاف این روزها در شرایطی به دومین سالگرد شهادت شهیدان حاج‌قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس در 13دی‌ماه نزدیک می‌شویم که فعالیت کاربران شبکه‌های اجتماعی در بزرگداشت مقام شهیدان مقاومت نیز افزایش ملموسی یافته است و هیچ نشانی از کم‌فروغ شدن یاد این شهیدان پس از فشارهای گسترده پلتفرم‌های آمریکایی به حامیان مقاومت وجود ندارد. ترس از این زنده نگه داشته شدن یاد شهیدان مقاومت و پاسداشت شکوهمندانه سالگرد ترور ناجوانمردانه شهید سلیمانی باعث شد شبکه اجتماعی اینستاگرام در اقدامی عجیب که البته باعث رسوایی این پلتفرم نیز شد، در مواجهه با موج محتواهای تولید شده  در پاسداشت شهیدان مقاومت که از هشتگ Hero# به معنای قهرمان استفاده کرده بودند اقدام به حذف تمام پست‌های اینستاگرامی کند که از این هشتگ استفاده کرده بودند. این مواجهه در حالی رخ داد که در روزهای گذشته بسیاری از مردم ایران و منطقه مطالب زیادی را با استفاده از این هشتگ در یادبود شهیدان مقاومت منتشر کرده بودند. در این میان اما اقدام عجولانه اینستاگرام تبدیل به یک خودزنی و رسوایی برای این پلتفرم آمریکایی شد، تا جایی که بر اساس گزارش رسانه‌ها، سرکوب این هشتگ منجر به حذف 13میلیون پستی شد که در اینستاگرام از هشتگ Hero استفاده کرده بودند، به گونه‌ای که بسیاری از پست‌هایی که با محوریت قهرمانان داستانی آمریکا، شخصیت‌های سینمایی، ورزشی، هنری و... بارگذاری شده بودند از ترس نسبت داشتن با محتواهای تولید‌شده در پاسداشت سالگرد شهادت شهیدان مقاومت از دسترس مخاطبان این شبکه اجتماعی خارج شد. 

حمله به تمام محتواهایی که کاربران اینستاگرام با هشتگ Hero منتشر کرده بودند در شرایطی بود که روز پنجشنبه این هشتگ تبدیل به ترند یک جهانی در بسیاری از شبکه‌های اجتماعی شده بود. در این میان با توجه به فاصله قریب به 10روزه تا سالگرد ترور سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس، هراس از فراگیر شدن موج بزرگداشت مقام این شهیدان در شبکه‌های اجتماعی باعث شده اینستاگرام که وحشیانه‌ترین و سرکوبگرانه‌ترین رفتار را در 2 سال گذشته در مواجهه با این موضوع داشته است در اقدام به ظاهر پیشدستانه خود تن به این رسوایی و حذف 13 میلیون پست دهد. 

جایگاه عظیم و محبوبیت بالای شهیدان مقاومت در میان مردم ایران و مبدل شدن این شهیدان به نمادی از حق‌خواهی و ظلم‌ستیزی ایرانیان در 2 سال گذشته باعث شده حساسیت‌ها نسبت به جایگاه شهید سلیمانی در معادلات سیاسی و اجتماعی ایران بالا برود. با این حال آنچه از شواهد و قرائن به چشم می‌آید این است که با نزدیک شدن به 13دی، اقدامات خودجوش مردمی در فضای عمومی و مجازی باعث اثبات این گزاره خواهد شد که سرمایه اجتماعی و وحدت‌بخش شهیدان بزرگ‌ترین عامل اقتداربخش به جمهوری اسلامی ایران است.

گروه فرهنگ و هنر: مروری بر عناوین و قصه‌های‌ برخی فیلم‌ها که قرار است در چهلمین جشنواره فیلم فجر حضور داشته باشند، نشانه‌ای از دست پر بودن جشنواره امسال نسبت به سال گذشته است. به گزارش «وطن‌امروز»، رخداد جشنواره فیلم فجر، با همه فراز و فرودها و چالش‌هایی که در دولت‌های مختلف داشته است، دچار تغییر محسوسی در نوع و شکل اجرا نشده است. در این دوره اما «مسعود نقاش‌زاده» به عنوان دبیر از تغییراتی صحبت کرده است که البته به نظر می‌رسد به عنوان تغییری بنیادین مسیر همیشگی جشنواره را با فضای جدید مواجه کند. تاکید بر «بخش فرهنگی جشنواره» که پیش از این معمول و مرسوم نبود، یکی از تمایزهای جشنواره چهلم است. اگرچه توضیحاتی که درباره این بخش ارائه شده از شفافیت لازم برخوردار نیست و باید بیشتر پیرامون آن توضیح داده شود. با توضیحات اخیری که بتازگی درباره این بخش مطرح شده است، این بخش تمایز چندانی با برخی بخش‌های جنبی که در تعدادی از جشنواره‌های گذشته برگزار می‌شده، ندارد. 

مسعود نقاش‌زاده، دبیر این دوره از جشنواره فیلم فجر با ارائه توضیحاتی درباره این جشنواره، به نوعی جایگاه «بخش رقابتی» را همردیف «بخش فرهنگی» قلمداد کرده و گفته است: «چهلمین جشنواره فیلم فجر شامل ۲ گروه برنامه در «بخش‌های فرهنگی» و «بخش‌های رقابتی» است. در این دوره، برنامه‌های فرهنگی جشنواره مورد تأکید قرار گرفته است. این برنامه‌ها شامل ۴ بخش گنجینه‌های سینمای ایران (قاب‌های ماندگار)، همایش‌های فرهنگی سینما و اندیشه با حضور بزرگان اندیشه و فرهنگ (10 شب با متفکران)، نکوداشت بزرگان سینما (نقش‌های ماندگار) در قالب برنامه‌های مفصل و همراه با نمایش فیلم و تحلیل و بررسی و نشست‌های رسانه‌ای پیرامون فیلم‌های بخش مسابقه است. در این دوره، شماری از کارگاه‌های تخصصی و حرفه‌ای در حوزه سینما برگزار خواهد شد و با برنامه‌ریزی جشنواره فجر، دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی معتبر در برگزاری کارگاه‌های تخصصی و حرفه‌ای سینمایی مشارکت خواهند داشت».

توضیحات نقاش‌زاده، به نوعی جدی‌تر تلقی کردن بخش جنبی جشنواره است. به عنوان مثال اگر در تعدادی از جشنواره‌های گذشته برای برخی چهره‌های سینمایی بزرگداشت گرفته می‌شد، این برنامه حالا در بخشی مجزا از جشنواره برگزار خواهد شد. 

با همه این اوصاف اگرچه با رویکرد امیدوارانه‌ای می‌توان به رخدادهای جشنواره پیش رو نگریست اما باید این تذکر را داد که اگر منظور از برگزاری کارگاه‌های تخصصی سینمایی با کمک دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، استفاده از ظرفیت‌های این مجموعه‌هاست، ابتدا باید این ظرفیت را در آن مجموعه‌ها شناسایی کرد، مخاطبش را مدنظر قرار داد و بعد برای برگزاری آن برنامه‌ریزی کرد چرا که هر کارگاهی حتی با بهترین اساتید هم بدون شناسایی مخاطب و نیازهایش مورد استقبال قرار نخواهد گرفت و در نقطه مقابل اگر ظرفیت مراکز پژوهشی و دانشگاه‌ها بدرستی شناخته نشود، کارکرد این دوره‌ها برای مخاطبان احتمالی نامعلوم خواهد بود. 

یکی دیگر از موضوعات پر حرف و حدیث جشنواره امسال، علاوه بر حذف جشنواره جهانی فجر (که البته گفته شده با پیوست عنوان بین‌المللی در بهمن 1401 برگزار خواهد شد)، شیوه متفاوت داوری آثار کارگردانان کار اولی است. دبیر جشنواره فیلم فجر درباره مساله حذف بخش نگاه نو (فیلم‌های اول) که مورد توجه رسانه‌ها و فیلمسازان قرار گرفته بود، گفت: «مسابقه فیلم‌های اول نه ‌تنها حذف نشده، بلکه فیلم‌های اول همراه تمام فیلم‌های راه‌یافته به بخش مسابقه بررسی و برای تمام رشته‌ها داوری خواهند شد. 

تنها تفاوت این دوره و برخی دوره‌های گذشته، این است که بخشی جدا از بخش اصلی مسابقه سینمای ایران (سودای سیمرغ) برای نمایش فیلم‌های اول پیش‌بینی نشده است و این به نفع فیلم‌ اولی‌هاست، بنابراین هر فیلم سینمایی، اعم از اینکه نخستین یا آخرین ساخته فیلمساز باشد، چنانچه واجد ارزش‌های فرهنگی و سینمایی لازم باشد، شایستگی حضور در بخش مسابقه سینمای ایران را خواهد داشت».

تنوع ژانری و موضوعی یکی از ویژگی‌های جشنواره امسال است. توجه به موضوعات واقعی و تاریخ معاصر نیز از مواردی است که در تعدادی از فیلم‌های جشنواره امسال برجسته است؛ جشنواره‌ای که حتما از جشنواره بشدت ضعیف سال گذشته که هم به خاطر کرونا و هم تعداد کم فیلم‌ها، در شرایط نامناسبی برگزار شد و تعداد فیلم‌های متوسط در آن به تعداد انگشتان یک دست نمی‌رسید، بهتر خواهد بود.

آنطور که نقاش‌زاده گفته است، حضور پررنگ نهادها و سازمان‌ها، به آثاری منجر شده که به نظر می‌رسد سطح کیفی جشنواره امسال را ارتقا می‌دهد.

***

نگهبان شب / سیدرضا میرکریمی

 

مسیح، پسر مریم / علی جعفرآبادی

محمد شلتوکی: هفدهمین رزمایش پیامبر اعظم(ص) سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از روز دوشنبه هفته گذشته با حضور نیروهای زمینی، دریایی، هوافضا و سازمان جنگال و دفاع سایبری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برگزار شد که در آن همه آرایه‌های آفندی و پدافندی درگیر در یک جنگ همه‌جانبه به‌کارگیری شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. 

این رزمایش که برابر تقویم زمان‌بندی شده رزمایش‌های نیروهای مسلح برگزار می‌شد، مانند هر سال از نوآوری‌ها و ابتکارات بدیعی نیز برخوردار بود اما آنچه در برگزاری رزمایش‌های مشترک و چندنیرویی اهمیت دارد، تمرین رزم ترکیبی در شرایط جنگ نامتقارن و ایجاد هماهنگی میان اجزای مختلف سازمان رزم چند نیرو است؛ موضوعی که برگزاری رزمایش‌های مشترک پیامبر اعظم(ص) سپاه و ذوالفقار ارتش جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های گذشته بخوبی آن را نشان داده است. 

در بخش تمرین رزم در دریا و ساحل رزمایش پیامبر اعظم۱۷، شاهد ابتکارات و طراحی‌های رزم نوینی از سوی نیروی دریایی سپاه بودیم که از جمله آنها، شلیک همزمان و اصابت همزمان ۵ فروند موشک کروز ضدکشتی به یک هدف مشخص بود؛ تاکتیکی نوین که فرصت واکنش موثر را از شناورهای دشمن می‌گیرد تا آنها خود را در محاصره چندین موشک کروز که به سمت‌شان روانه شده، ببینند. انواع موشک‌های کروز ضدکشتی طی سال‌های گذشته در اختیار نیروی دریایی سپاه قرار گرفته است و این نیرو هم توانسته آنها را علاوه بر به‌کارگیری در شهرهای موشکی زیرزمینی در سواحل کشور، روی انواع شناورهای تندرو نیز نصب کند به طوری که امروز در نیروی دریایی سپاه شناورهای تندرویی با سرعت بسیار زیاد ۹۵ نات وجود دارد که قادر به شلیک موشک‌های کروز ضدکشتی هستند.  در کنار آن، شناورهای تندرو اژدرافکن نیز یکی دیگر از قابلیت‌های جدید نیروی دریایی سپاه است که اهمیت زیادی در ارتقای توان رزم این نیرو دارد، چرا که زین پس شناورهای تندرو این نیرو توان پرتاب اژدر برای مقابله با شناورهای سطحی و زیرسطی را دارند. در کنار موشک‌های کروز، نیروی دریایی سپاه امروز با در اختیار داشتن حجم وسیعی از موشک‌های بالستیک و توپخانه موشکی که در این رزمایش نیز به کار گرفته شد، قدرت مقابله موثر با ناوگروه‌های بیگانه را هم در خود تقویت کرده است. انبوه موشک‌های بالستیک فتح و راکت‌های خانواده فجر که امروز در اختیار این نیرو است، قابلیت تهاجم وسیع موشکی و توپخانه‌ای به ناوگروه‌های متخاصم را فراهم کرده است. 

در سوی دیگر میدان رزم پیامبر اعظم۱۷، نیروی زمینی سپاه بود که با استعداد چندین تیپ تکاور، زرهی و مکانیزه و... به میدان رزمایش آمده بود تا توان تهاجمی خود را در وهله اول و سپس توان تدافعی خود را به رخ بکشد. این نیرو در رزمایش پیامبر اعظم(ص) توسط تیپ نیروی مخصوص صابرین، توان تهاجمی خود را در تصرف سرزمین دشمن، تاخت و سرپل‌گیری به نمایش گذاشت. 

توپخانه نیروی زمینی سپاه نیز در این رزمایش حجم قابل توجهی از آتش پشتیبانی از نیروهای درگیر در صحنه عملیات را به مرحله اجرا گذاشت، البته توپخانه این نیرو طی سال‌های اخیر با استفاده از فناوری‌های روز دنیا به مرتبه قابل توجهی از توان رسیده که آتش آن امروز با استفاده از گلوله‌های هوشمند کراسنوپل داخلی بسیار هدفمند شده است به طوری که می‌توان گفت در توپخانه سپاه امروز شعار «یک گلوله، یک هدف» محقق شده است. 

از سوی دیگر، نسل جدیدی از مهمات توپخانه که عملکرد مجاورتی دارند نیز در این رزمایش مورد بهره‌برداری قرار گرفت که تاثیر بسزایی در افزایش قدرت اثر توپخانه در صحنه جنگ دارد؛ عملکرد این گلوله‌ها به این گونه است که پس از شلیک، در بالای سر هدف منفجر می‌شوند تا ترکش‌های آن محیط اطراف هدف را نیز تحت تاثیر قرار دهد. 

نیروی زرهی سپاه هم در این رزمایش با به میدان آوردن نسل جدید تانک کرار نشان داد قدم در راه مدرن‌سازی خود گذاشته است. تانک‌های کرار تحویل‌شده به نیروی زمینی سپاه، در حقیقت نمونه ارتقایافته تانک‌های «تی72ام» این نیرو هستند که توسط صنایع زرهی بنی‌هاشم وزارت دفاع ارتقا پیدا کرده‌اند و هم‌اکنون سایر تانک‌های «تی72ام» نیروی زمینی سپاه نیز برای ارتقا به وزارت دفاع تحویل شده‌اند.  تانک تحویل ‌شده به نیروی زمینی سپاه به پوشش‌های خاصی برای مقابله با امواج حرارتی مجهز شده است و می‌تواند خود را از دید جست‌وجوگرهای حرارتی نیز پنهان کند، همچنین این تانک‌ها مجهز به سامانه‌های ناوبری GPS هستند و قابلیت مقابله نرم با موشک‌های ضد زره نیز برای آنها فراهم شده است. 

اما حسن‌ختام و پایان‌بخش رزمایش پیامبر اعظم(ص) مانند همیشه، شلیک پرحجم و انبوه موشک‌های بالستیک نیروی هوافضای سپاه بود که امسال نیز این نیرو از منطقه کویر مرکزی کشور، ۱۶ فروند موشک بالستیک از انواع سوخت مایع و جامد شامل عماد، قدر، سجیل، زلزال، دزفول و ذوالفقار را به سمت اهدافی شلیک کرد. 

ویژگی بارز شلیک موشک‌های بالستیک در این رزمایش نسبت به گذشته، استفاده از انواع جدید سر جنگی موشک‌ها با قابلیت تغییر مسیر و جهت حین پرواز است؛ این قابلیت جدید که در نوع خود می‌تواند مهم‌ترین اتفاق در حوزه موشکی کشور قلمداد شود، به موشک‌های بالستیک این قابلیت را می‌دهد که پس از شلیک و در حین خروج از جو و ورود مجدد به آن، بتوانند با اجرای مانور و تغییر مسیر، سامانه‌های دفاع موشکی دشمن را فریب دهند تا قدرت مقابله نداشته باشند؛ قابلیتی منحصربه‌فرد و ویژه که تنها در اختیار معدود کشورهایی در جهان است و به گفته سردار امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه، میلیاردها دلار هزینه دشمنان برای مقابله با موشک‌های بالستیک ایران را ضربدر صفر خواهد کرد.  در کنار شلیک موشک‌های بالستیک، ۱۰ فروند پهپاد تهاجمی نیروی هوافضای سپاه نیز همزمان وظیفه عملیات تهاجمی علیه اهداف را بر عهده داشتند. اصلی‌ترین ویژگی رزمایش پیامبر اعظم۱۷ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را می‌توان رویکرد تهاجمی آن به دشمن برشمرد که ریشه در دکترین نظامی کشور دارد. ایران همواره اعلام کرده است هیچ‌گاه آغازگر جنگی نخواهد بود اما در صورت بروز شیطنت هیچ‌گاه تنها مدافع هم نخواهد بود، بلکه دفاع ایران نیز سراسر هجوم است. رزمایش پیامبر اعظم سپاه در حالی برگزار شد که ایران و کشورهای 1+4 هم‌اکنون در حال گفت‌وگو پیرامون احیای برجام هستند؛ گفت‌وگوهایی که صهیونیست‌ها نیز با لفاظی و جنگ روانی و تهدید نظامی در پی تاثیرگذاری بر آن هستند و هر از گاهی تهدیداتی را مطرح می‌کنند؛ تهدیداتی که فرمانده قرارگاه مرکزی حضرت خاتم‌الانبیا به عنوان فرمانده ارشد عملیاتی نیروهای مسلح در روز اول رزمایش در پاسخ به آن هشدار داد هرگونه تهدید نظامی علیه تأسیسات هسته‌ای به معنای موافقت آمریکاست و ایران در پاسخ تمام پایگاه‌های مبدا تجاوز و مسیر و فضای استفاده شده برای عبور را مورد تهاجم قرار می‌دهد. فرمانده کل سپاه نیز به صهیونیست‌ها هشدار می‌دهد و می‌گوید فاصله بین عملیات واقعی و رزمایش میدانی تنها تغییر زوایای پرتاب موشک‌هاست و رزمایش ما یک هشدار جدی، واقعی و میدانی به تهدیدات صهیونیست‌هاست. 

در کنار این موضوع که رزمایش پیامبر اعظم(ص) یک پاسخ قاطع به لفاظی‌های صهیونیست‌ها بود؛ آن را می‌توان پاسخی به غربگرایان داخلی و اصلاح‌طلبانی که همواره در پی متهم کردن نیروهای مسلح با ادعای کارشکنی در گفت‌وگوهای برجامی دولت روحانی به وسیله برگزاری رزمایش بودند نیز برشمرد. 

در حالی که اصلاح‌طلبان و اصحاب اعتدال در راستای گفتمان تقابل دوگانه «میدان- دیپلماسی» در دوران گفت‌وگوهای اخیر برجامی در وین، به دنبال القای این ادعا بودند که با روی کار آمدن دولت سیزدهم دیگر خبری از رزمایش‌های نظامی برای تحت‌الشعاع قرار دادن مذاکرات نیست، برگزاری این رزمایش نشان داد دیپلماسی و میدان همواره مکمل و تکمیل‌کننده یکدیگرند.

محمدعلی صمدی*: سوم خرداد 61 به دنبال 21 روز نبرد سنگین و خونین -که در تاریخ به نام «الی بیت‌المقدس» ثبت شد- مروارید خوزستان (خرمشهر) پس از ۱۸ ماه، از اشغال ارتش بعثی صدام آزاد شد. شاید بسیاری ندانند که هدف نهایی عملیات «الی بیت‌المقدس» نه آزادی خرمشهر که رسیدن به دروازه «بصره» در ساحل شرقی «اروندرود» بود -در این صورت، خرمشهر نیز آزاد می‌شد- اما ۳ هفته جنگ بی‌امان تا رسیدن به مرز بین‌المللی، توانی برای ادامه مسیر تا بصره باقی نگذاشت. به این ترتیب اردوکشی به سمت ساحل شرقی اروندرود، به ۲ هفته بعد موکول شد. فراغتی کوتاه از رویارویی نظامی و ادعای صدام مبنی بر تحویل داوطلبانه سایر اراضی اشغالی ایران، این فرض را تقویت کرد که شاید بتوان در همین مرحله، نقطه پایانی بر جنگ نهاد اما پس از چند هفته مشخص شد متجاوزان راضی به تخلیه ۲۵۰۰ کیلومترمربع از قلمروی ایران نمی‌شوند و مجامع جهانی، تحت نفوذ قدرت‌های بزرگ (ایالات متحده و اروپای غربی) بنا ندارند با شناسایی آغازگر جنگ، زمینه پرداخت غرامت جنگ به ایران و تنبیه رژیم بعث را فراهم کنند و راهبرد فشار به ایران و حمایت از صدام همچنان ادامه دارد. از طرفی ایران هم برای فشار آوردن به صدام و مؤتلفانش، هیچ اهرمی در اختیار نداشت. در چنین شرایطی، چاره‌ای نبود جز کنار گذاشتن خوش‌بینی به کوتاه آمدن دشمن و مجامع جهانی. 

تنها یک گزینه برای رسیدن به ابتدایی‌ترین مطالبات کشور، پیش روی ایران قرار داشت: ادامه جنگ. 

حالا باید هدفی انتخاب می‌شد که دستیابی به آن علاوه بر تناسب با امکانات و توانمندی‌های ایران -در آن روزها- پیروزی را تضمین و بغداد را مجبور به پذیرش شرایط ایران کند. چنین هدف‌گذاری هوشمندانه‌ای قبلا از سوی استراتژیست‌های نظامی کشور که شرایط آینده را قابل پیش‌بینی می‌دانستند، انجام شده و از دلایل اصلی تعیین حد نهایی پیشروی در عملیات «الی بیت‌المقدس» تا حومه شهر بصره، همین بود. بصره دومین کلانشهر عراق و قلب اقتصادی آن به شمار می‌رفت (کانون تامین 70 درصد درآمد نفتی آن کشور) و در عین حال نزدیک‌ترین شهر بزرگ عراق به مرزهای ایران بود (کمتر از 20 کیلومتر). 

به این ترتیب، چند هفته بعد از آزادی خرمشهر، تلاش‌ها برای تهدید بصره آغاز شد. تصور می‌شد پیروزی در «عملیات رمضان» (تیرماه 1361) این هدف را محقق کرده و جنگ را به اتمام برساند اما رزمندگان ایرانی به ‌رغم انهدام نیروی وسیعی از دشمن، از رسیدن به نتیجه نهایی بازماندند. طی حدود ۳ سال بعد، ۴ حمله بزرگ دیگر برای تهدید این شهر انجام گرفت که به نتیجه و پیروزی کامل نرسید؛ «والفجر مقدماتی»، «والفجر یک»، «خیبر» و «بدر» (توجه به این نکته ضروری است که ساختار نظامی ایران در آن سال‌ها، توان انجام عملیات بزرگ در فواصل کم و سلسله‌وار را نداشت و به ناچار به یک عملیات سالانه بسنده می‌شد که آن هم به دلایل آب و هوایی و محدودیت‌های نیروی انسانی، تنها در زمستان قابل اجرا بود). 

 بهمن 64 رزمندگان سپاه، برای نخستین‌بار مستقل از ارتش کلاسیک کشور، وارد نبرد شده و طی عملیات «والفجر ۸» با ترفندی خیره‌کننده، ضمن سردرگم کردن ماشین جنگی عراق، از پهنه رودخانه اروند که از نظر نظامی، مانعی غیرقابل عبور تصور می‌شد، گذشتند و بندر استراتژیک «فاو» را به تصرف خود درآوردند. به این ترتیب تنها معبر عراق به خلیج‌فارس مسدود و جاده «ام القصر» به بصره (به عنوان یک دسترسی محدود به خلیج‌فارس برای عراق) نیز از کنترل ارتش بعث خارج شد. اگرچه فاصله فاو تا بصره زیاد بود -80 کیلومتر- اما این شهر بدون دسترسی به خلیج‌فارس، رو به احتضار محسوب می‌شد. حالا بصره، از جبهه جنوب مورد تهدید جدی قرار داشت. ارتش صدام تقریبا با تمام توان ۲ ماه تمام برای بازپس‌گیری «فاو» خود را به آب و آتش زد اما به جایی نرسید. فاجعه، فوق تصور صدام بود. 

 نتیجه عملیات «والفجر8» توهم شکست‌ناپذیر بودن ارتش بعث در جبهه بصره را از میان برد و جنگ تحمیلی پس از ۶ سال به نقطه‌ای تعیین‌کننده رسید. قدرت‌های تامین‌کننده ماشین جنگی صدام، از پایان سال 1361، ایران را قادر به تاثیرگذاری سرنوشت‌ساز در جنگ نمی‌دانستند اما عبور غیرقابل تصور سپاه پاسداران از «اروند‌رود» و تصرف «فاو»، تمام محاسبات آنان را در هم ریخت. اعتبار نظامی عراق که با صرف میلیاردها دلار و تبلیغات پرحجم عراق مبنی بر متوقف کردن ایران به دست آمده بود، یکسره در آتش عملیات «والفجر8» سوخت و بر باد رفت. موازنه قدرت به نفع جمهوری اسلامی تغییر کرده بود و حالا تنها گزینه پیش روی رژیم صدام برای بازیابی اعتبار میان حامیان و متحدانش، بازپس‌گیری فاو بود. 

از سوی دیگر، رزمندگان سپاه که پس از چند سال بن‌بست، روحیه و اعتماد‌ به ‌نفسی دوباره پیدا کرده بودند، باید پیش از دست به کار شدن دشمن، عملیاتی دیگر را آغاز می‌کردند که با توجه به شرایط سیاسی و نظامی منطقه، تخمین‌ زده می‌شد سرنوشت نهایی جنگ را تعیین خواهد کرد. در مدت کوتاهی، تمام اهداف از شمالی‌ترین نقطه میدان جنگ (پیرانشهر) تا جنوبی‌ترین آن (فاو) مورد بررسی دقیق کارشناسان نظامی قرار گرفت. در جبهه‌های غرب و شمال غرب کشور هیچ نقطه‌ای وجود نداشت که تهدید یا تصرف آن برای نظام سیاسی عراق، تهدید حیاتی ایجاد کند، غیر از بغداد. اما نزدیک‌ترین فاصله مرزهای ایران با بغداد، 100 کیلومتر بود. علاوه بر اینکه این فاصله از دشتی وسیع و بدون موانع طبیعی می‌گذشت، مرزهای بین‌المللی هم روی ارتفاعاتی تیغه‌ای و صعب‌العبور قرار داشت. بر اساس خوش‌بینانه‌ترین محاسبات نظامی، رسیدن به بغداد، با وجود تامین هوایی و توپخانه‌ای مناسب، نیاز به حداقل 20 لشکر زرهی و مکانیزه داشت. در آن زمان، تمام توان ارتش و سپاه، در کنار هم، به این اندازه نبود. از این رو این گزینه از فهرست اهداف قابل دسترسی خارج شد. حالا مانده بود جبهه جنوب و دشت خوزستان. در این جبهه نیز تنها یک هدف تعیین‌کننده پیش روی ایران قرار داشت. اینگونه، یک بار دیگر بصره به عنوان پاشنه آشیل دشمن، روی میز عملیات رزمندگان ایرانی رفت. 

* تاریخ‌نگار و پژوهشگر

اسدالله خسروی: پس از بارش‌های مناسب پاییزی، زمستان نیز با بارش قابل توجه برف و باران شروع شد و طبق پیش‌بینی هواشناسی نزولات جوی که اغلب به صورت برف خواهد بود، در هفته پیش رو نیز همچنان ادامه خواهد داشت. 

به گزارش «وطن‌امروز»، پاییز امسال در حالی سپری شد که در روزهای پایانی این فصل در برخی مناطق سردسیر کوهستانی بارش برف به حدود 2 متر نیز رسید. در این شرایط خیلی از راه‌های ارتباطی قطع و به خودروهای گرفتار در برف کمک‌رسانی‌ شد. تداوم نزولات جوی در خیلی استان‌های کشور به گونه‌ای است که طی 3 روز گذشته بخش عمده‌ای از استان‌های غربی و شمال غربی کشور را برف فرا گرفته و بارش برف حدود نیم‌ متر در ارتفاعات گزارش شده است. بر این اساس دیروز 12 استان کشور با بارش برف و کولاک مواجه بود و عبور و مرور در ارتفاعات و گردنه‌ها به سختی انجام می‌شد. دیروز در آذربایجان‌ شرقی بارش برف زمستانی تبریز را یکپارچه سفید‌پوش کرد و در منطقه چارویماغ نیم متر برف به ثبت رسید، در پاوه کرمانشاه نیز حدود نیم متر برف بارید.  همچنین بارش سنگین برف در استان آذربایجان‌غربی موجب مسدود شدن راه 94 روستا شد. از طرفی  حجم قابل توجه بارش‌ها در 2 هفته گذشته به‌گونه‌ای بود که باعث جاری شدن سیلاب‌ شد و در برخی مناطق شدت بارش‌ها منجر به آبگرفتگی معابر و حتی ورود آب به منازل در شهرهای جنوبی شد. اگر چه هنوز بیشتر از چند روز از فصل زمستان نگذشته است اما کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند زمستان امسال بارش‌ها بیش از حد نرمال خواهد بود و این بارش‌ها کمک شایانی به تامین منابع آبی کشور خواهد کرد. بارش‌ها در حالی ادامه دارد که کارشناس سازمان هواشناسی از تداوم کاهش دما در هفته جاری خبر داد و گفت: روزهای یکشنبه و دوشنبه بویژه در نیمه شمالی کشور شاهد یخبندان خواهیم بود. محمد اصغری‌ افزود: این یخبندان ممکن است به محصولات کشاورزی آسیب برساند، در نتیجه به کشاورزان جنوب کشور توصیه می‌شود برای جلوگیری از صدمات احتمالی به محصولات خود، تدابیر لازم را بیندیشند. وی همچنین با اشاره به وضعیت جوی تهران گفت: بارش برف از بعدازظهر امروز (جمعه) در شمال پایتخت آغاز شده و تا پیش از ظهر فردا (شنبه) تداوم خواهد داشت. اصغری ادامه داد: این سامانه جدید بارشی با سامانه پیشین متفاوت است و به علت سردی هوا برف روی زمین می‌نشیند. کارشناس هواشناسی همچنین گفت: سامانه بارشی‌ای که از شمال غرب کشور وارد شده، استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل، زنجان و قزوین را سفیدپوش خواهد کرد. اصغری تصریح کرد: کسانی که می‌خواهند به شمال کشور سفر کنند باید زنجیر چرخ به همراه داشته باشند و کوهنوردان بدانند شرایط برای کوهنوردی هرگز مناسب نیست. وی با اشاره به اینکه وزش باد را در اکثر نقاط کشور خواهیم داشت، بیان کرد: در استان‌های کهگیلویه‌وبویراحمد و فارس نیز باید منتظر وقوع بارندگی باشیم. اصغری عنوان کرد: در بسیاری از مناطق کاهش دما تا ۱۰ درجه را خواهیم داشت و با یخبندان طی روزهای آتی مواجه خواهیم بود. 

کارشناس هواشناسی خاطرنشان کرد: سردترین بامداد ما در نیمه غربی کشور از جمله تهران در روز یکشنبه و در نیمه شرقی روز دوشنبه صبح خواهد بود. 

 

* کاهش دما تا ۷ درجه در هفته جاری

آنطور که سازمان هواشناسی نیز اعلام کرده است افت دما و بارش برف و باران در روزهای آینده در راه است. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا ضمن اشاره به ادامه بارش‌ها در اکثر نقاط کشور، از کاهش محسوس دما طی روزهای آینده خبر داد. صادق ضیاییان اظهار کرد: از شنبه (امروز ۴ دی‌ماه) در مازندران، گلستان، خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی بارش باران و برف همراه با وزش باد و کاهش نسبی دما در حدود ۵ تا ۷ درجه پیش‌بینی می‌شود. رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوا ادامه داد: در جنوب استا‌ن‌های بوشهر، فارس، هرمزگان و برخی مناطق کرمان ابرناکی و وزش باد، گاهی بارش باران و رعدوبرق رخ می‌دهد. وی افزود: یکشنبه در اغلب مناطق کشور آسمان صاف است و روزهای دوشنبه و سه‌شنبه در جنوب شرق کشور افزایش ابر و وزش باد و در سایر مناطق، جوی آرام و پایدار پیش‌بینی می‌شود. به گفته ضیاییان، تا روز یکشنبه کاهش نسبی دما در نیمه شمالی کشور خواهیم داشت و طی روزهای شنبه و یکشنبه خلیج‌فارس مواج است. ضیاییان در پایان گفت: طی روز شنبه بندرعباس با دمای ۲۸ درجه سانتیگراد گرم‌ترین و اردبیل با دمای ۳- درجه سانتیگراد سردترین مراکز استان‌های‌ کشور هستند. 

 

* برف و باران در جاده‌های ۱۲ استان کشور

از آنجا که سازمان هواشناسی پیش‌بینی کرده است بارش برف و باران و یخبندان در روزهای پیش رو اتفاق می‌افتد، بنابراین رانندگان در هفته جاری باید در صورت انجام سفر تجهیزات زمستانی بویژه زنجیر چرخ را به همراه داشته باشند. در همین باره، مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا دیروز از بارش برف و باران در محورهای ۱۲ استان کشور خبر داد. سرهنگ احمد شیرانی درباره وضعیت جوی جاده‌های کشور نیز اظهار کرد: در برخی محورهای استان‌های کرمانشاه، کردستان، آذربایجان غربی و شرقی، اردبیل، زنجان، قزوین، البرز، تهران و مازندران بارش برف و باران و در برخی محورهای استان‌های گیلان و ایلام نیز بارش باران گزارش شده که لازم است رانندگان با هوشیاری و دقت بیشتر در این مسیرها تردد کنند. رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور ناجا رانندگی با سرعت مطمئنه، رعایت فاصله طولی، استفاده از زنجیر چرخ در محورهای برفگیر و... را از الزامات رانندگی در شرایط برفی و بارانی عنوان کرد.

***

گروه اقتصادی: چند وقت بود حال بازار سرمایه ناخوش بود و سهامداران هر روز که پورتفوی خود را بررسی می‌کردند با افت ارزش دارایی‌شان رو‌به‌رو می‌شدند. قرمزرنگ شدن‌های پیاپی تابلوی بورس تهران، یکی از سیگنال‌های سرمایه‌گذاران به دولت بود که سیاست‌گذار باید عزمی برای بازگشت اعتماد به بازار سرمایه داشته باشد. سرانجام 30 آذر وزیر اقتصاد برای حل مشکلات بورس اوراق بهادار یک بسته 10 ماده‌ای ارائه کرد. از جمله بندهای این طرح، کاهش ۵ درصدی مالیات شرکت‌های تولیدی و اختصاص «۳۰ هزار میلیارد تومان» به صندوق تثبیت بازار سرمایه است. این‌ در حالی است که به دنبال افت شدید سود سهام در ماه‌های اخیر، بسیاری از سرمایه‌گذاران در بورس حالا به عنوان مالباخته شناخته می‌شوند. 

به گزارش «وطن‌امروز»، در هفته گذشته شاخص کل بورس تهران بعد از مدت‌ها توانست رشد بیش از ۳ درصدی را به ثبت برساند. این پدیده کم‌سابقه در سال ۱۴۰۰ در پی اعلام بسته حمایتی ۱۰‌بندی وزارت اقتصاد رخ داد. بازار سرمایه در هفته‌های اخیر سیر نزولی داشت و شکست حمایت یک میلیون و 300 هزار واحدی شاخص کل بورس موجب شد بسیاری از سهامداران از بازگشت بازار سرمایه به روند صعودی ناامید شوند اما با انتشار اخبار مثبت بودجه‌ای، ارائه برنامه‌های وزیر اقتصاد به منظور حمایت از تولید و شرکت‌های بورسی و اظهارنظرهای معاون اقتصادی رئیس‌جمهور مبنی بر حمایت از بازار سرمایه، بستر تغییر مسیر شاخص کل فراهم شد. 

در صورتی که در هفته پیش رو بازار سرمایه سیر صعودی خود را حفظ کند، می‌توان امید داشت مشکل نقدینگی بازار سرمایه نیز با ورود مجدد سهامداران حقیقی به بازار حل شود. در واقع با حمایت‌های واقعی دولت و عزم وزارت اقتصاد و سازمان بورس، اعتماد به بازار سرمایه باز خواهد گشت و همین موضوع بستر رشد سهام را فراهم می‌کند. 

در چند هفته گذشته بسیاری از کارشناسان بازار معتقد بودند دولت به وعده‌‎های خود در زمینه بورس عمل نکرده و به عبارتی بازار سرمایه را رها کرده است اما با ارائه مصوبات ستاد اقتصادی دولت درباره بازار سرمایه، به نظر می‌رسد دولت به دنبال اجرایی کردن برنامه‌های خود جهت حمایت از بورس است. 

 

* صندوق تثبیت بازار سرمایه در ردیف لایحه بودجه

برای نخستین‌بار، موضوع صندوق تثبیت بازار سرمایه در ردیف لایحه بودجه در نظر گرفته شد و دولت پیش‌بینی کرده است که درآمد مالیاتی حاصل از نقل و انتقال سهام را از طریق صندوق تثبیت به این بازار باز‌می‌گرداند. 

 

* محاسبه روزانه صورت‌های مالی شرکت‌ها

 اعمال نرخ تسعیر ارز بر اساس ٩٠ درصد میانگین نرخ سامانه نیما از دیگر شفاف‌سازی‌هایی است که در صورت‌های مالی برخی گروه‌های بورسی بویژه بانکی‌ها نشان داده می‌شود و سهامداران این صنعت تا حدود زیادی می‌توانند به صورت به‌روز، تاثیرات حاصل از نرخ تسعیر ارز را محاسبه کنند. 

 

* کاهش نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها از ٢٥ به ٢٠ درصد

کاهش نرخ مالیات بر درآمد شرکت‌ها از ٢٥ درصد به ٢٠درصد که در چند سال گذشته بی‌سابقه بوده است، نه‌تنها نشان‌دهنده حمایت از تولید و بازار سرمایه است، بلکه دولت با این بند بحث حمایت از تولید را نشان داد که این موضوع می‌تواند با تاثیرگذاری مثبت در شرکت‌های بورسی همراه باشد. 

 

* حضور رئیس سازمان بورس در جلسات دولت

یکی از نکات دیگر 10 مصوبه بورسی ستاد اقتصادی، حضور رئیس سازمان بورس در جلسات ستاد اقتصادی دولت است. در واقع این اتفاق نشان می‌دهد که بازار سرمایه در اقتصاد کشور بیش از گذشته نقش خواهد داشت. تصمیم‌گیری درباره حضور رئیس سازمان بورس در این جلسات نشان‌دهنده اهمیت بازار سرمایه برای دولت است. 

 

* بازارگردانی سهام شرکت‌های دولتی

یکی از مشکلات اصلی بازار سرمایه در زمان عرضه سهام شرکت‌های دولتی در بورس عدم بازارگردانی آن سهام در بازار بود که این امر باعث کاهش نقدشوندگی در بازار، کاهش شدید قیمت این سهام در زمان ایجاد روند اصلاحی بازار و ضرر و زیان سنگین سهامداران خرد در بازار می‌شد. 

اختصاص ١٠ درصد از مبلغ عرضه اولیه به بازارگردانی سهام آن شرکت می‌تواند تا حدود زیادی برطرف‌کننده مشکلات مربوط به سهام شرکت‌ها باشد. 

 

* کاهش انتشار اوراق بدهی در سال ١۴٠١

یکی از چالش‌هایی که بازار سرمایه در نیمه دوم سال جاری و نیمه نخست سال ١۴٠٠ با آن دست و پنجه نرم می‌کرد بحث انتشار اوراق بدهی بود، انتشار اوراق دولتی باعث افزایش فشار به بازار اولیه و ایجاد اختلال در بازار ثانویه شده بود. 

کاهش مبلغ انتشار اوراق بدهی در سال ١۴٠١ نسبت به سال ١۴٠٠ توسط دولت، تا حدودی می‌تواند یکی از معضلات اصلی بازار سهام را که سهامداران در سال‌های گذشته در این بازار با آن روبه‌رو بودند کاهش دهد. 

 

* جریان خروج پول متوقف می‌شود؟

روند خروج پول از بورس تهران در یک سال و نیم اخیر بسیار فراتر از عدم ارزندگی بازار بوده است. این آمار بخوبی از عدم اعتماد موجود نسبت به دولت و بازیگران بزرگ بازار حکایت دارد. این روند در هفته‌های اخیر نیز همچنان با قدرت پیگیری شده است و عملا حجم پول‌هایی که از ابتدای سال ۹۹ به بورس آمده و ماندگار شده‌ در حال صفر شدن است. با این وجود در آخرین روز معاملاتی هفته گذشته، خالص جریان ورودی پول حقیقی‌ها به میزان خروج آن چربید که اگر این اتفاق در هفته پیش رو ادامه یابد، می‌توان به تثبیت روند صعودی بازار سرمایه امید داشت. 

 

* بازگشت سبزها

از جمله اتفاقات قابل توجه در آمار معاملات هفته گذشته آن است که روند سبزپوشی در اکثریت بازار سهام جریان داشت و رشد شاخص به صعود تعداد محدودی از نمادها گره نخورده بود. به زبان اعداد در آخرین روز معاملاتی هفته ۶۸۸ نماد از ۸۲۴ نماد کل بازار سهام سبزپوش بودند که می‌تواند از تغییر یک متغیر سیستماتیک در بازار خبر دهد. 

 

* صنایع برنده هفته آخر آذر

اگر نگاهی به آمارهای بازدهی صنایع مختلف بازار سرمایه بیندازیم، هفته گذشته تنها ۷ صنعت از چشیدن طعم صعود بازماندند و اکثر این صنایع نیز جزو گروه‌های کوچک و کم‌تعداد بودند. در مقابل بیشترین رشد، در گروه تک‌ نماد محصولات چرمی رقم خورد که نماد «وملی» در آن حضور دارد. بعد از آن نیز بیشترین رشد نصیب گروه وسایل ارتباطی با حضور ۳ نماد «لپارس»، «لکما» و «لپیام» شد که مشخصا مسؤول رشد شاخص این گروه نماد «لپارس»‌ بود. گروه‌های بزرگ کالایی نیز عموما رشد ملایم و منطقی را تجربه کردند. 

 

 

معاون وزیر صمت گفت: حذف واسطه‌های غیرضرور، روزآمدسازی شیوه‌های نظارت بر بازار، روان‌سازی نظام قیمت‌گذاری و کاهش بهای پرداختی توسط مصرف‌کنندگان از جمله اهداف درج قیمت تولیدکننده روی کالاهاست. عباس تابش درباره طرح درج قیمت تولید‌کننده روی کالاها اظهار کرد: بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر قیمت درج شده مصرف‌کننده روی بسیاری از کالاها واقعی و قانونی نیست و بیشتر قیمت‌هایی است که با توافق واحدهای تولیدی، واسطه‌ها و فروشگاه‌ها درج می‌شود. رئیس سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان افزود: با توجه به اینکه شفاف‌سازی اولویت ما است، وزارت صمت با هدف شفاف‌سازی قیمت‌ها، بهره‌مندی قانونی و منطقی هر یک از عوامل زنجیره تولید، توزیع و عرضه از سودهای مصوب قانونی، حذف واسطه‌های غیرضرور و کاهش قیمت تمام شده کالا برای اصناف، روزآمدسازی شیوه‌های نظارت در بازار، روان‌سازی نظام قیمت‌گذاری و همچنین کاهش بهای پرداختی توسط مصرف‌کنندگان، طرح درج قیمت تولیدکننده روی کالاها را در دستور کار قرار داد. وی با بیان اینکه درج قیمت تولیدکننده روی کالاها دست واسطه‌ها را کوتاه کرده و قیمت‌های کاذب را از میان می‌برد، گفت: بر اساس این طرح، تولیدکننده باید روی کالاهای خود، قیمت در کارخانه را درج کرده و فروشگاه‌ها و واحدهای صنفی نیز مکلف به درج قیمت مصرف‌کننده هستند. معاون وزیر صمت گفت: برای اجرای این طرح، کالاهایی که بازارشان رقابتی است انتخاب خواهند شد؛ البته در فاز اول کالاهایی انتخاب شده‌اند که سهم و نقش قابل توجهی در سبد هزینه خانوارها ندارند. این کالاها شامل ۷ کالای سوپرمارکتی شامل دستمال کاغذی، آب معدنی، آبمیوه‌ها، نوشابه گازدار، ماءالشعیر، پودر لباسشویی و پوشک بچه و همچنین ۷ قلم کالای سرمایه‌ای شامل انواع لوازم خانگی کوچک و بزرگ از جمله غذاساز، نوشیدنی‌ساز، چرخ گوشت، مایکروویو، تلویزیون، یخچال فریزر و ماشین لباسشویی می‌شود.

 

* دستورالعمل درج قیمت تولیدکننده روی ۱۴ قلم کالا

دستورالعمل عرضه ۱۴ قلم کالا به موجب الزام درج قیمت تولیدکننده به اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف سراسر کشور اعلام شد. 

اتاق اصناف ایران در راستای شفاف‌سازی قیمت از طریق درج قیمت تولید بر 14 (6+8) قلم کالا، دستورالعمل عرضه این اقلام را به اتحادیه‌ها و اتاق‌های اصناف سراسر کشور، اعلام کرد. موارد این دستور‌العمل، بدین شرح است:

- قیمت تولیدکننده/ واردکننده درج شده بر روی کالا باید عینا منطبق با قیمت فروش بر اساس صورتحساب‌های صادره (فاکتورهای فروش) باشد و با احتساب مالیات بر ارزش افزوده یا معاف از مالیات بر ارزش افزوده در کنار قیمت به منظور جلوگیری از اخذ مضاعف مالیات درج شود. 

- هر گونه تخفیف بیش از 3 درصد باید با کاهش قیمت فروش درج شده تولیدکننده روی کالا صورت پذیرد و تخفیف بیش از 3 درصد خارج از قیمت درج شده روی کالا از مصادیق عدم رعایت ضوابط قیمت‌گذاری اعلامی از سوی سـازمان حمایت بوده و باید از این گونه اقدامات خودداری شود. 

- در مواردی از قبیل مناسبت‌های ویژه، پایان سال، اعیاد و... و لزوم اعطای تخفیف‌های مقطعی بیش از میزان تعیین شده، واحدهای مربوط باید نسبت به اخذ مجوز لازم از سازمان صنعت، معدن و تجارت استان محل تولید، به منظور رصد نظارت بر اعطای تخفیف واقعی به مصرف‌کنندگان اقدام کنند. 

- حداکثر مبلغی که توسط مجموع حلقه‌های توزیعی از تأمین‌کننده تا مصـرف‌کننده می‌تواند به قیمت تولیدکننده/ واردکننده اضافه شود، شامل مجموع ضریب سود پخش سراسری (10 درصد) و سود خرده‌فروشی (برای کالاهای اعلام شده 7 تا ۱۰ درصد منطبق با ضرایب خرده‌فروشی مصوب) باشد. 

- در مواردی که توزیع کالا به صورت پخش سراسری نباشد، مبلغ فوق به میزان ضرایب سود مصوب مربوطه کاهش می‌یابد. 

- خرده‌فروشان باید نسبت به نصب برچسب قیمت مصرف‌کننده با لحاظ سود و هزینه‌های مجاز در چارچوب مصوبات اقدام کرده و همچنین درصد سود اعمالی را نیز به صورت شفاف درج کنند. 

با عنایت به بند 23 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی مبنی بر ضرورت شفاف و روان‌سازی نظام توزیع و قیمت‌گذاری و روزآمد‌سازی شیوه‌های نظارت بر بازار و همچنین ایجاد رقابت، تعدیل و واقعی کردن قیمت‌ها، اصلاح نظام توزیع کالا و جلوگیری از سوءاستفاده احتمالی، ضروری است همه واحدهای صنفی توزیع‌کننده از تاریخ 27/9/1400 از خرید کالاهای آب معدنی، آبمیوه، ماءالشعیر، نوشابه‌های گازدار، غذاساز، نوشیدنی‌ساز، چرخ گوشت و ماکروویو و از تاریخ 4/10/1400 پودر لباسشویی، دستمال کاغذی، پوشک بچه، یخچال فریزر، تلویزیون و ماشین لباسشویی بدون درج قیمت تولیدکننده روی بسته‌بندی خودداری و نسبت به نصب برچسب قیمت فروش با لحاظ سود و هزینه‌های مصوب به منظور شفاف‌سازی اقدام کنند. 

گروه سیاسی: آخرین مرحله رزمایش مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با عنوان «پیامبر اعظم 17» در جنوب کشور، روز گذشته با حضور سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و سردار سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برگزار شد و به کار خود خاتمه داد. به گزارش «وطن‌امروز»، مرحله نهایی رزمایش مشترک سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با شلیک همزمان 16 فروند موشک دور برد، میان‌برد و کوتاه‌برد نیروی هوافضای سپاه به سمت اهداف از پیش تعیین‌شده برگزار شد. در این مرحله از رزمایش موشک‌های عماد، قدر، سجیل، زلزال، دزفول و ذوالفقار، مواضع حساس شبیه‌سازی شده دشمن را با دقت 100 درصدی مورد اصابت قرار داده و منهدم کردند. همزمان با شلیک موشک‌ها، 10 فروند پهپاد هجومی نیروی هوافضای سپاه به طور همزمان از مبدا حرکت و اهداف از پیش تعیین شده را منهدم کردند. اجرای قابلیت مانور‌پذیری موشک‌های سوخت جامد برای عبور از سپرهای دشمن، شلیک همزمان و اصابت همزمان و ارتقای آمادگی‌های رزمی از ویژگی‌های بخش نهایی رزمایش پیامبر اعظم 17 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود. گفتنی است پنجشنبه در چهارمین روز رزمایش برای نخستین‌بار موشک کروز از روی شناور اقیانوس‌پیما و لجستیک شهید رودکی ندسا شلیک شد و به هدف اصابت کرد. برد موشک شلیک شده از روی این شناور 180 کیلومتر بود. ناو اقیانوس‌پیمای شهید رودکی شناوری سنگین، چندمنظوره و دوربرد است که قابلیت حمل و عملیاتی کردن انواع پهپاد و سامانه‌های موشکی، پدافندی و راداری را دارد. این ناو با تناژ 12هزار تن و طول 150 متر و عرض 22 متر دارای رادار آرایه فازی ۳ بعدی، موشک‌های سطح به سطح، سطح به هوا، سامانه‌های مخابراتی یکپارچه بسیار پیشرفته جنگال و موشکی سوم خرداد با قابلیت حمل بالگرد‌ها، پهپادها و شناورهای عملیاتی است. 

 

* پاسخ معتبر برای تهدید غیر معتبر!

مهم‌ترین هدف این رزمایش را باید در هشدار نیروهای مسلح به تهدیدات و لفاظی‌های اخیر مقامات رژیم صهیونیستی در ادعای آمادگی این رژیم برای هدف قرار دادن تاسیسات هسته‌ای کشورمان جست‌وجو کرد. توسعه پرشتاب فعلی برنامه هسته‌ای ایران که در حال تکمیل «بازدارندگی هسته‌ای» است، بیش از هر مساله‌ای زنگ خطر را برای سرزمین‌های اشغالی به صدا درآورده است. تحرکات فزاینده صهیونیست‌ها و تشدید رفت‌و‌آمدهای دیپلماتیک و امنیتی بین واشنگتن- تل‌آویو طی هفته‌های اخیر در چاره‌جویی برای برنامه «گسترده‌تر و پیشرفته‌تر شده» ایران با وجود شکاف‌ها و اختلافات اساسی بین این ۲ متحد، نشان‌دهنده «وضعیت اضطراری»‌ای است که دولت بایدن و کابینه نفتالی بنت با آن روبه‌رو هستند. 

اینها در حالی است که طبق اذعان منابع آمریکایی و عبری، «گزینه‌های خوب» در مقابل واشنگتن و تل‌آویو وجود ندارد و هر چه مانده «گزینه‌های بد» است که رفتن به سمت آنها به‌مثابه قمار بزرگی ارزیابی شده که بویژه برای اسرائیل پیامدهای آن بیش از حد ناگوار خواهد بود. از همین رو مقامات آمریکایی و سران صهیونیست و تحلیلگران اسرائیلی در حال شماتت و ناسزاگویی به اتحاد دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو در خارج کردن ایالات‌متحده از برجام و ارزیابی‌های نادرست رئیس‌جمهور سابق آمریکا و نخست‌وزیر سابق رژیم صهیونیستی که موجب پدید آمدن وضعیت کنونی شده، هستند. با این تفاسیر، در شرایطی که صهیونیست‌ها از گذاشتن یک تهدید معتبر نظامی روی میز در مقابل ایران صحبت می‌کنند و بنت، نخست‌وزیر این رژیم وضعیت تقابل با ایران را به جنگ سرد تشبیه کرده و در دیدار اخیر خود با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید یادآور شد این مقطع زمانی بسیار مهم است و اتفاقاتی که در وین - مذاکرات نشست کمیسیون برجام بین ایران و 1+4- می‌افتد تاثیر بسیار عمیقی بر ثبات خاورمیانه و امنیت اسرائیل در سال‌های نزدیک خواهد داشت، رزمایش پیامبر اعظم(ص) با هدف ارسال 2 پیام مستقیم به تل‌آویو برگزار شد. نخستین پیام اعلام آمادگی نیروهای مسلح در حفاظت و حراست از مرزهای کشور و تاسیسات هسته‌ای ایران بود. پیام دیگر نمایش موشکی برای هدف قرار دادن مراکز صهیونیستی چه در سرزمین‌های اشغالی و چه در هر مکانی که اسرائیل برای هدف قرار دادن کشورمان از آن فضا استفاده کرده باشد، است. این گزاره در نهایت در مواضع سرلشکر باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و فرماندهان ارشد سپاه در هشدار به رژیم صهیونیستی پررنگ شد. همچنین بازتاب گسترده رزمایش پیامبر اعظم(ص) 17 در رسانه‌های جهان با همین محور مورد بررسی قرار گرفت. به عنوان نمونه الجزیره گزارش داد ایران وعده پاسخ گسترده‌ به طرف‌های مهاجم را داد و ایرانی‌ها اهداف خود در اسرائیل را مشخص کرده‌اند. گفتنی است یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل روز گذشته در گفت‌وگو با روزنامه آلمانی «ولت» تاکید کرد زمان «طرح بی» علیه ایران فرا رسیده است. وی در تشریح «طرح بی» به 4 اهرم فشار علیه تهران اشاره کرد و گفت با این 4 اهرم برای ایران روشن می‌شود چاره‌ای جز دست کشیدن از اهداف غیرقانونی هسته‌ای خود ندارد. وی ابزارهای فشار را شامل فشار اقتصادی در قالب تشدید تحریم‌ها و انزوای سیاسی و دیپلماتیک ایران نامید و افزود: «سومین اهرم این است که ایران متوجه شود اتحاد جدیدی از میانه‌روها در منطقه وجود دارد که با هم به نفع همه مردم همکاری می‌کنند و با تروریسم ایران و هم‌پیمانانش مخالف هستند». وی درباره چهارمین اهرم نیز گفت: «در نهایت یک تهدید نظامی معتبر باید روی میز باشد. اگر ایرانی‌ها متوجه شوند دنیا قصد جدی برای مهار آنها ندارد، به سمت تولید بمب اتم پیش می‌روند. ما باید مشخص کنیم دنیا این اجازه را نخواهد داد». ادعاهای لاپید در حالی است که برخی مقامات فعلی و سابق این رژیم نظیر ایهود اولمرت و ایهود باراک -نخست‌وزیران سابق این رژیم- به همراه «عوفر شلح» نماینده کنست از حزب «یش عتید»، به کابینه نفتالی بنت توصیه کرده‌اند تهدیدهای نظامی توخالی علیه ایران را کنار بگذارد. «دنی سیترینوویچ» فرمانده پیشین امور ایران در سازمان اطلاعات نظامی ارتش رژیم صهیونیستی هفته گذشته در یادداشتی که در وبگاه اندیشکده «شورای آتلانتیک» منتشر شد با تاکید بر ناکامی‌ رژیم صهیونیستی در برابر برنامه هسته‌ای ایران نوشت: حتی اگر سایت‌های هسته‌ای ایران تخریب شود، دانش هسته‌ای بومی، دانشمندان ایرانی را قادر می‌سازد برنامه‌ هسته‌ای ایران را به‌سرعت بازسازی کنند. این مقام سابق صهیونیست سپس تأکید کرد سیاستمداران اسرائیلی در حال قمار کردن روی گزینه حمله نظامی هستند؛ حمله‌ای که در بهترین حالت ممکن هم فقط برنامه هسته‌ای ایران را به تعویق می‌اندازد و اسرائیل را در شرایط بسیار دشوار نبرد در جبهه شمالی‌اش قرار می‌دهد.

 

* پاسخی به تهدیدات اخیر اسرائیل

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روز گذشته در حاشیه برگزاری مرحله نهایی رزمایش مشترک پیامبر اعظم(ص) ۱۷ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اظهار کرد: این رزمایش از قبل طراحی شده بود اما تهدیدهای فراوان ولی توخالی سران رژیم صهیونیستی باعث شد این رزمایش در این زمان مقرر انجام شود و بحمدالله جزو موفق‌ترین رزمایش‌های موشکی جمهوری اسلامی ایران تاکنون بوده است. سردار سرلشکر پاسدار محمد باقری افزود: در این رزمایش انواع موشک‌ها از مسیر‌های متفاوت اما روی یک هدف مشخص، به طور همزمان و با دقت تمام اصابت کردند و هدف طراحی شده را در مسافت بسیار دور کاملا منهدم کردند. وی این رزمایش را تنها بخشی از توان موشکی جمهوری اسلامی ایران توصیف و تصریح کرد: وقتی ۱۶ موشک به یک هدف برخورد کند، این بخش کوچکی از صدها موشکی است که می‌تواند به طور همزمان به هر هدفی که آن دولت قصد مخاصمه و تهاجم به جمهوری اسلامی را داشته باشد، اصابت و انهدام کامل ایجاد کند. وی در ادامه تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران این تهدیدها را نمی‌پذیرد و هم‌اکنون در حال مذاکره با کشورها برای پیشبرد اهداف کشور است و این گونه تهدیدها را تحمل نخواهد کرد. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح تصریح کرد: این رزمایش در کنار رزمایش زمینی، دریایی و هوافضای سپاه در تنگه هرمز و منطقه جنوب، نشانگر این است که تمام نیروهای مسلح از جمله سپاه و ارتش آماده هستند چنانچه تهدیدی علیه کشور وجود داشته باشد، بلافاصله و با دقت و قاطعیت تمام به تهدید‌ها پاسخ بدهند و دشمنان را سر جای خودشان بنشانند. سرلشکر باقری همچنین گفت: این رزمایش توانست تمام اهداف خود را اعم از اهداف عملیاتی، شلیک‌ها و تاکتیک‌ها در دریا، خشکی و آسمان را به طور کامل محقق کند. وی با بیان اینکه نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در اوج آمادگی هستند، گفت: هر چند ما تهدید‌ها را جدی نمی‌بینیم اما تهدید را ۱۰۰ درصد فرض می‌کنیم و امروز آمادگی ما از هر زمان دیگر بیشتر است. رئیس ستاد کل نیروهای مسلح در پایان اظهار کرد: این رزمایش به لحاظ انبوهی تعداد شلیک، شلیک همزمان موشک‌های میان‌برد و دوربرد، شلیک از مبدأهای مختلف به سمت یک هدف مشخص، دقت اصابت و جمع خوردن موشک‌ها در یک منطقه کوچک ۱۸۰ در ۲۰۰ متری و برخورد همه آنها به اهداف، نسبت به رزمایش‌های گذشته برتری داشت. 

 

* صهیونیست‌ها دست از پا خطا نکنند

سردار سرلشکر پاسدار حسین سلامی، فرمانده کل سپاه نیز در حاشیه برگزاری مرحله نهایی رزمایش مشترک پیامبر اعظم ۱۷ سپاه، برگزاری این رزمایش بویژه بخش موشکی را دارای پیام‌های بسیار واضح و آشکار توصیف و تصریح کرد: پیام این رزمایش هشدار جدی، واقعی و‌ میدانی به تهدید‌های مقام‌های رژیم صهیونیستی است که مراقب اشتباهات و خطاهای خود باشند و اگر دست از پا خطا کنند، دستان‌شان را قطع خواهیم کرد. فرمانده کل سپاه فاصله بین عملیات واقعی و رزمایش موشکی سپاه را تنها در تغییر زوایای پرتاب موشک دانست و اظهار کرد: دشمنان باید مراقب حرف‌ها و صحبت‌های‌شان باشند. وی در ادامه آزمایش سامانه‌های موشکی دقیق و به‌روز‌تر شده نیروی هوافضای سپاه و پرتاب‌های همزمان از نقاط متعدد به سوی یک هدف واقعی شبیه‌سازی شده را از اهداف این رزمایش برشمرد و گفت: این رزمایش ترکیبی از حرکت پهپاد‌های تهاجمی و موشک‌های بالستیک نقطه‌زن بود که امروز توانست اهداف نزدیک به واقعیت ما را به شکل ۱۰۰ درصد محقق کند. 

 

* سردار حاجی‌زاده: جهت موشک‌ها را هم تعیین کردیم

سردار سرتیپ امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه در حاشیه آخرین مرحله رزمایش پیامبر اعظم(ص) ۱۷ سپاه که صبح دیروز با شلیک انبوه موشک‌های بالستیک در منطقه کویر مرکزی ایران برگزار شد، اظهار داشت: زدن موشک‌های بالستیک برای سامانه‌های‌ پدافندی خیلی سخت است و درصد کمی را می‌توانند مورد اصابت قرار بدهند ولی با این کاری که انجام شد صدها میلیارد دلار هزینه‌های دشمنان ما ضربدر صفر شد و دیگر ارزشی ندارد. وی با تاکید بر اینکه دشمنان دیگر نمی‌توانند پیش‌بینی کنند که این موشک‌ها از چه جهتی و در چه نقطه‌ای فرود می‌آید، گفت: چون سرعت نسبی موشک‌های پدافندی و موشک‌های بالستیک با سرعتی ‌حدود 20-15 ماخ به هم نزدیک می‌شود، اگر دشمنان نقطه آینده و معادله مسیر را نتوانند دربیاورند، کار خیلی مشکلی در پیش خواهند داشت. فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت: ما توانسته‌ایم به موشک‌های بالستیک هم جهت بدهیم تا در جهات مختلف حرکت کنند و مانور بدهند و این پدیده، کار دشمن را بسیار سخت می‌کند. 

***

گروه بین‌الملل: در آستانه سال جدید میلادی و جشن‌های کریسمس، سویه جدید کرونا همچنان در اتحادیه اروپایی در حال گسترش است و نگرانی‌های زیادی را در بین شهروندان و مقامات این اتحادیه ایجاد کرده است. نهادهای بهداشتی در فرانسه، انگلیس و ایتالیا بالاترین رکوردهای ابتلای روزانه به کرونا از آغاز شیوع این بیماری را ثبت کرده‌اند و در آلمان هم نخستین مورد مرگ بر اثر ابتلا به اُمیکرون اعلام شد. 

 

* مرگ 370 آلمانی مبتلا به کرونا در یک روز

 انستیتو رابرت کخ آلمان صبح دیروز خبر داد شاخص ابتلای هفتگی به کرونا به ازای هر 100 هزار نفر در این کشور به 8/265 رسیده است. بر اساس اطلاعات این نهاد بهداشتی، در این کشور در عرض 24 ساعت 35431 نفر به کرونا مبتلا شده و 370 نفر بر اثر ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده‌اند. 

 

* اولین مورد مرگ بر اثر آلودگی به اُمیکرون در آلمان

انستیتو رابرت کخ آلمان همچنین از نفوذ سویه جدید اُمیکرون به همه ایالات آلمان و افزایش چشمگیر موارد ابتلا به این سویه در سراسر این کشور خبر داده است. بر اساس اطلاعات انستیتو رابرت کخ آلمان از همه موارد شناسایی شده 28 مورد بیمار کرونایی آلوده به اُمیکرون به بیمارستان منتقل شده و یک مورد مرگ اُمیکرونی هم در این کشور ثبت شده است. 

 

* نارضایتی نیمی ‌از آلمانی‌ها از روند واکسیناسیون

«اولاف شولتز» صدر اعظم آلمان گفته است این هدف را مد نظر قرار داده که تا 7 ژانویه 80 درصد شهروندان حداقل یک بار علیه کرونا واکسینه شوند. همچنین وی با این مساله موافقت کرده که پارلمان آلمان اوایل سال آینده درباره اعمال طرح واکسیناسیون اجباری تصمیم‌گیری کند. نتایج جدیدترین نظرسنجی موسسه یوگو نشان می‌دهد 62 درصد شهروندان آلمانی با طرح اجباری شدن واکسن موافقند و تنها 29 درصد با آن مخالفت کرده‌اند. 9 درصد هم اعلام کرده‌اند هیچ اطلاعی در این باره ندارند. نکته جالب توجه اینکه بخش دیگری از نتایج این نظرسنجی که به سفارش خبرگزاری آلمان انجام شده، نشان می‌دهد 19 درصد شهروندان از روند واکسیناسیون در کشورشان بسیار ناراضی و 31 درصد دیگر هم بیشتر ناراضی هستند. تنها 36 درصد شهروندان از روند واکسیناسیون در کشورشان بیشتر راضی و 7 درصد بسیار راضی بوده‌اند. 7 درصد هم گفته‌اند در این باره اطلاعی ندارند. 

 

* ثبت بالاترین رکورد ابتلای روزانه در انگلیس

شیوع گسترده اُمیکرون در انگلیس بار دیگر منجر به ثبت رکورد جدید ابتلای روزانه به کرونا در انگلیس شده است. بر اساس اطلاعات نهادهای بهداشتی انگلیس در عرض 24 ساعت 119789 مورد جدید ابتلا به کرونا در این کشور ثبت شده است. اداره آمار انگلیس اعلام کرد تنها در هفته منتهی به 16 دسامبر در انگلیس بیش از 2/1 میلیون ابتلا به کرونا ثبت شده که رقم بسیار بالایی است. اُمیکرون در حال حاضر به ویروس غالب در انگلیس و اسکاتلند تبدیل شده و در مجموع در انگلیس 91 هزار مورد آلودگی به سویه اُمیکرون ثبت شده و 14 نفر هم بر اثر ابتلا به آن جان خود را از دست داده‌اند. 

 

* رکورد مبتلایان روزانه در فرانسه شکسته شد

نهادهای بهداشتی در فرانسه هم بیشترین آمار ابتلای روزانه به کرونا از آغاز شروع بحران در این کشور را ثبت کردند. نهادهای بهداشتی این کشور بامداد دیروز (به وقت ایران) از ابتلای 91608 مورد به کرونا در عرض 24 ساعت خبر دادند. شاخص ابتلای هفتگی به کرونا در این کشور در ازای هر 100 هزار نفر هم به 565 رسیده است. آلمان اخیرا فرانسه را به عنوان منطقه پرخطر کرونایی طبقه‌بندی کرده و محدودیت‌های بسیار سختگیرانه‌ای را علیه مسافران از این کشور اعمال کرده است. دولت فرانسه برای مهار این بحران تشدید قواعد کرونایی را در دستور کار قرار داده است. این در شرایطی است که روزنامه آمریکایی نیویورک‌تایمز روز سه‌شنبه در گزارشی به نقل از مقامات دولت فرانسه اعلام کرد دولت از زمان اجباری شدن کارت واکسن برای دریافت خدمات اجتماعی از تابستان امسال، بیش از 180 هزار مجوز جعلی «کووید-19» را شناسایی کرده ‌است.  

 

* ثبت رکورد جدید ابتلای روزانه در ایتالیا

دولت ایتالیا هم به دلیل شمار روزافزون موارد ابتلا به کرونا قواعد کرونایی برای شهروندان را تشدید می‌کند. وزیر بهداشت این کشور اعلام کرد از اول فوریه گواهی واکسیناسیون در این کشور به جای 9 ماه به مدت 6 ماه اعتبار خواهد داشت. این گواهی برای دسترسی به حمل‌ونقل عمومی و رفتن به سر کار در ایتالیا لازم است. واکسیناسیون تقویتی هم می‌تواند به جای 5 ماه بعد از 4 ماه در این کشور انجام شود. همچنین استفاده اجباری از ماسک در فضاهای عمومی هم اعمال می‌شود.  نهادهای بهداشتی در ایتالیا بیشترین آمار ابتلای روزانه به کرونا از ابتدای شیوع بحران را در این کشور ثبت کردند. بر این اساس در عرض 24 ساعت در این کشور 44600 نفر به کرونا مبتلا شدند. 170 نفر هم در این مدت بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند. شاخص ابتلای هفتگی به ازای هر 100 هزار نفر در این کشور هم به 352 رسیده است. نکته جالب توجه اینکه مساله مجوزهای جعلی واکسیناسیون در ایتالیا نیز جنجال‌آفرین شده است. در همین رابطه پلیس «پالرمو» پایتخت منطقه خودمختار سیسیل، یکی از رهبران جنبش ضد واکسن و یک پرستار را که متهم به دریافت پول برای ارائه کارت واکسن جعلی بود، دستگیر کرده است. پلیس گفته است این پرستار به ازای هر کارت واکسن 100 تا 400 یورو دریافت کرده که وانمود کند مردم را در یک مرکز واکسیناسیون واکسینه کرده است تا بتوانند کارت سبز کرونا دریافت کنند.

احسان راستین: «آنها باعث شدند باور کنی که این دنیا تمام آن چیزی است که لیاقتش را داری اما بخشی از وجود تو می‌دانست که این یک دروغ است؛ بخشی از وجود تو می‌دانست چه چیزی واقعی است». (از دیالوگ‌های فیلم)

***

اگر طرفدار سری فیلم‌های «ماتریکس» و دنیای آن باشید احتمالا سال‌های زیادی منتظر اکران قسمت جدید آن بودید تا بلکه سرانجام برخی سوالات بی‌پاسخ و معماهای دنیای ماتریکس برای‌تان حل شود اما خب! قسمت جدید ماتریکس ناامید‌کننده بود. پس از تماشای قسمت جدید فیلم یعنی «ماتریکس: رستاخیز‌ها» کوچک‌ترین پاسخی به سوالات باقیمانده از قسمت‌های قبل داده نمی‌شود، انگار اساسا هدف سازندگان نه پاسخ به سوالات دنیای ماتریکس بوده و نه گسترش و تحول آن؛ تنها یادآوری قسمت‌های قبل و امروزی کردن جلوه‌های ویژه و دنیای ماتریکس بوده است. به نظر کمپانی برادران وارنر فقط قصد داشته پولی به جیب بزند و به لونا واچوفسکی، کارگردان فیلم، گفته است فقط چیزی بساز!  گزاره‌ای که تایمز نیز بر آن تصریح کرده است.

داستان فیلم تماما مشابه قسمت‌های قبلی است؛ شخصی در زندگی روزمره خود غرق شده اما احساس می‌کند یک جای کار می‌لنگد و انگار دنیا آنطور که به نظر می‌رسد سرراست نیست. در این میان افرادی هم هستند که از حقیقت ماجرا خبردار شده‌اند و در تلاشند به این شخص کمک کنند تا او هم از حقیقت آگاه شود و از دنیای مجازی‌ای که ماشین‌ها برای نوع بشر ساخته‌اند، بیرون بیاید. این همان چیزی است که دوباره در ماتریکس 4 شاهد آن هستیم؛ 20 سال پس از رویدادهای قسمت سوم، نئو در ظاهر عادی تحت هویت اصلی‌اش به عنوان توماس اندرسون به عنوان یک بازی‌ساز زندگی می‌کند. توماس اندرسون که به گفته اطرافیانش از یک حادثه خودکشی نجات یافته حالا به زندگی عادی‌اش بازگشته اما حافظه خود را از دست داده و گمان می‌کند وقایعی که برای او در 3 قسمت قبل اتفاق افتاده ساخته تخیل و ذهن او هستند. توماس اندرسون همین تخیلات و رویا‌ها را اکنون تبدیل به بازی‌ای تحت عنوان ماتریکس کرده و از قضا بازی ماتریکس بسیار موفق ظاهر شده و توماس اندرسون را به یکی از معروف‌ترین بازی‌سازان دنیا بدل کرده است.  در این بین یک روانشناس به او برای مقابله با چیزهای عجیب و غریب و غیرطبیعی‌ای که او گاهی اوقات می‌بیند -که درواقع برگرفته از حافظه گذشته‌اش هستند- قرص‌های آبی تجویز می‌کند. او همچنین با زنی آشنا می‌شود که به نظر می‌رسد ترینیتی باشد اما او هم چیزی از گذشته به یاد ندارد و هیچ‌کدام یکدیگر را نمی‌شناسند. با این حال، نسخه جدیدی از مورفیوس، قرص قرمز را به او پیشنهاد و ذهنش را دوباره به دنیای ماتریکس باز می‌کند و نئو متوجه می‌شود که آنچه او گمان می‌کرد ساخته و پرورده تخیلاتش است و آنها را تبدیل به بازی کامپیوتری کرده، در اصل همه قبلا به وقوع پیوسته و همه خاطرات خودش است. ادامه فیلم نیز نشان‌دهنده تلاش نئو برای نجات ترینیتی از ماتریکس و رسیدن به او است. در کمال تعجب همه داستان این است، بدون اینکه اتفاق جدیدی بیفتد یا نیمه تاریکی از دنیای ماتریکس‌ها بر بیننده آشکار شود. 

 

* زندانیان دیگر نمی‌خواهند زنجیرها را رها کنند

در یکی از سکانس‌های ابتدایی فیلم رئیس شرکت بازی‌سازی که توماس اندرسون در آنجا کار می‌کند، او را به دفتر خود می‌آورد و می‌گوید که شرکت قصد دارد برای بازی ماتریکس دنباله‌ای بسازد. انگار که واچوفسکی هیچ راه دیگری برای قصه‌گویی پیدا نکرده و مجبور شده اینگونه داستان را آغاز کند. همین امر شاید نشان دهد که لانا واچوفسکی ممکن است واقعا نمی‌خواسته برگردد اما برای اینکه فیلمی ساخته شود، اینگونه دغدغه‌های خود برای ساخت فیلم را وارد داستان کرده است. 

«ماتریکس: رستاخیز‌ها» شیک و امروزی است؛ در واقع خلاصه‌ای از دستاورد‌های هالیوود در عرصه جلوه‌های ویژه است اما نسبت به دنباله‌های قبلی به شکل محسوسی عقب‌گرد داشته است. ماتریکس 4 تا حد زیادی از نوآوری اجتناب می‌کند و گویی سعی می‌کند به هسته عاطفی دنیای ماتریکس که همیشه کمی توخالی به نظر می‌رسید، بپردازد. 

دیگر خبری از دیالوگ‌های چند لایه فلسفی، نبرد‌های آخرالزمانی و قیام علیه نظم موجود نیست. در این قسمت حتی دیالوگ‌هایی که میان شخصیت‌ها رد و بدل می‌شود نشان می‌دهد که مردم دیگر واقعا نمی‌خواهند «آزاد» باشند؛ آنها در دنیای کوچک خود کاملا آرام گرفته‌اند و ماتریکس را به چالش‌های «زندگی واقعی» ترجیح می‌دهند. این باعث می‌شود ماموریت قهرمان اصلی یعنی «آزادسازی ذهن مردم» به نوعی آرمان احمقانه تبدیل شود؛ گویی زندانیان دیگر نمی‌خواهند زنجیرها را رها کنند و از آنها رهایی یابند. 

بخش زیادی از فیلم صرف روایت‌های بی‌هدفی شده که هیچ ثمره‌ای ندارند. شخصیت‌های جدیدی که به فیلم اضافه شده‌اند به طور کامل شکل نگرفته‌اند و به هیچ وجه عمیق نیستند. موسیقی متن تعریف آنچنانی‌ ندارد و مدام در آستانه تکرار است. تنها لحظاتی که کمی بیننده را به محیط حماسی و پرشور قسمت‌های قبلی می‌برد، مواجهه‌های نئو و ترینیتی است؛ همان عاشقانه‌ای که شاید بتوان گفت تنها عنصر پیش‌برنده فیلم و تنها نکته مثبت آن است. تنها به یک شرط می‌توان روی فیلم حساب کرد و آن است که فرض کنیم قسمت چهارم ماتریکس خود آغازی بر سه‌گانه‌ای جدید است.